8jbet

Nguyên nhân nào khiến nam giới vô tinh?

Theo Hãng AP, tuần đầu tiên trong nhiệm kỳ 2 của Tổng thống Mỹ Donald Trump đã phần nào hé lộ những dấu hiệu về diễn biến tại Nhà Trắng trong những năm tới.Chỉ trong vòng vài giờ sau khi tuyên thệ nhậm chức, ông Trump đã ân xá cho hơn 1.500 người bị kết án hoặc bị buộc tội trong vụ tấn công Đồi Capitol ngày 6.1.2021, trong đó có những người tấn công gây thương tích cảnh sát. Đây là động thái đầu tiên trong số nhiều quyết định của ông Trump nhằm tưởng thưởng đồng minh và trừng phạt người chỉ trích. Theo AP, ông Trump không còn thấy bị kìm hãm vì không cần quan tâm đến tái tranh cử do đã đạt giới hạn 2 nhiệm kỳ. Hơn nữa, ông không lo ngại hậu quả phát lý sau khi Tòa án Tối cao Mỹ mở rộng quyền miễn trừ cho tổng thống.Ở chiều ngược lại, ông Trump ngừng gia hạn các biện pháp bảo vệ đối với tiến sĩ Anthony Fauci (cựu cố vấn về đại dịch Covid-19 dưới thời ông Trump), cựu Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ John Bolton, cựu Ngoại trưởng Mike Pompeo. Đây là những nhân vật bị đe dọa tính mạng, và đã liên tục được bảo vệ trong nhiệm kỳ cựu Tổng thống Joe Biden. Ông Trump cũng hủy bỏ chứng nhận an ninh - tức một loại giấy phép giúp các quan chức tiếp cận tài liệu nhạy cảm - đối với các cựu quan chức chính phủ đã chỉ trích ông, trong đó có cựu Chủ tịch Hội đồng tham mưu liên quân Mark Milley.Trong những ngày đầu nhậm chức, Tổng thống Trump chứng minh được ông và đội ngũ của mình đã rút ra nhiều bài học từ 4 năm nhiệm kỳ đầu, cùng 4 năm bị đẩy ra ngoài rìa.Ông Trump nhanh chóng tận dụng thời gian để tạo dấu ấn ngay trong ngày đầu tiên với gần 200 sắc lệnh hành pháp và bản ghi nhớ chính sách, và thay thế các quan chức cũ. Hành động của tân tổng thống phản ánh mức độ tổ chức kỹ lưỡng mà ông không có được trong nhiệm kỳ đầu.Chỉ trong vài ngày, ông xóa đi công sức 4 năm của chương trình thúc đẩy đa dạng, công bằng và hòa nhập trong cơ quan liên bang, hủy bỏ các rào cản hành pháp của ông Biden về trí tuệ nhân tạo (AI) và tiền điện tử, điều thêm quân đội đến biên giới với Mexico và cứng rắn trong quyết định trục xuất người nhập cư.Trong nhiệm kỳ đầu tiên, các sắc lệnh hành pháp ban đầu của ông Trump mang tính biểu tượng hơn là thực chất, và phần lớn bị Tòa án Tối cao bác bỏ. Lần này, dù vẫn có những giới hạn về thẩm quyền, giới quan sát cho rằng Tổng thống Trump đã thành thạo hơn trong việc tận dụng thẩm quyền của ông chủ Nhà Trắng.Bài phát biểu nhậm chức của ông Trump được cho là mang giọng điệu tương đối trung dung, tuy nhiên chỉ một tiếng sau đó, công chúng và giới chính trường lại thấy được điều thể hiện tính cách đặc biệt của tổng thống Mỹ thứ 47. Đó là khi ông Trump công kích dữ dội người tiền nhiệm Biden, Bộ Tư pháp Mỹ và các đối thủ chính trị. Sau 8 năm trong chính trường, ông đã có nhiều kinh nghiệm và tổ chức tốt hơn, nhưng đó vẫn là một Donald Trump luôn muốn mình nổi bật nhất ở tâm điểm thảo luận của nước Mỹ.Hệ thống tư pháp Mỹ được dự báo sẽ có nhiều cuộc đối đầu pháp lý với Tổng thống Trump trong nhiệm kỳ 2. Ngay trong ngày đầu tiên, ông Trump đã ký sắc lệnh hủy quyền công dân theo nơi sinh, được quy định trong Tu chính án thứ 14 từ hơn 1 thế kỷ trước.Thẩm phán tòa án quận John Coughenour cho đó là "sắc lệnh vi hiến trắng trợn" và đã ngăn chặn. Sự đối đầu giữa ông Trump và tòa án không chỉ quyết định số phận của những hành động gây tranh cãi của ông Trump, mà quyết định cả mức độ tận dụng quyền lực của các tổng thống trong tương lai.Tổng thống Trump gọi dầu mỏ là "vàng lỏng", và tin rằng giá dầu sẽ giảm khi Mỹ cùng OPEC khai thác nhiều hơn. Từ đó, lạm phát sẽ bị kéo giảm, và Nga không còn thu được nhiều tiền để chi cho cuộc xung đột ở Ukraine. Đối với ông Trump, dầu mỏ là câu trả lời, là tương lai, bất chấp nguy cơ biến đổi khí hậu.Xuất hiện trong lễ nhậm chức của ông Trump là tập hợp các tỉ phú giàu nhất thế giới. Tuy nhiên, họ lại là đối thủ của nhau. Bắt tay với những người giàu nhất giới công nghệ đồng nghĩa việc ông Trump có thể vướng vào những màn đối đầu giữa họ. Động thái đối đầu đã xuất hiện sau khi ông Trump công bố khoản đầu tư AI 500 tỉ USD từ 2 công ty OpenAI và SoftBank. Tỉ phú Elon Musk chỉ trích rằng SoftBank không có khoản tiền lớn như trên, và con số đầu tư chỉ là phóng đại, nhưng Tổng giám đốc OpenAI Sam Altman khẳng định có đủ nguồn tài trợ.Sự hâm mộ của ông Trump dành cho Tổng thống thứ 25 của Mỹ William McKinley thể hiện ngay trong ngày nhậm chức, với việc ký sắc lệnh đổi tên núi Denali ở bang Alaska thành núi McKinley. Ông Trump được cho là ưa thích chính sách thuế quan của cố tổng thống McKinley và cho rằng nước Mỹ từng ở giai đoạn thịnh vượng nhất vào thập niên 1890, khi ông McKinley tại nhiệm.Tuy nhiên, các nhà kinh tế cho rằng chính sách của ông McKinley không phải là hình mẫu hợp lý cho thế kỷ 21. Theo tổ chức nghiên cứu chính sách thuế Tax Foundation, doanh thu thuế liên bang năm 1900, thời điểm ông McKinley tái đắc cử, chỉ đạt 3% tổng doanh thu nền kinh tế. Trong khi đó, doanh thu thuế hiện nay chiếm 17% tổng doanh thu nhưng vẫn không đủ gồng gánh chi tiêu chính phủ.

Bayern Munich chỉ trích dữ dội trọng tài, HLV Ancelotti phản pháo mạnh mẽ không kém

Bản tin "Xem nhanh 20h" ngày hôm nay có các tin tức đáng chú ý sau:CSGT chỉ hết hơn 5 phút để di chuyển quãng đường 5 km từ Bệnh viện Nhân dân Gia Định (Q.Bình Thạnh) đến sân bay Tân Sơn Nhất (Q.Tân Bình).Đoạn trích xuất clip từ camera hành trình gắn trên nón của CSGT cho thấy, CSGT liên tục phải ra hiệu lệnh "dừng lại" để yêu cầu ô tô, xe máy phía trước nhường đường. Tiếng còi hụ từ xe đặc chủng, xe cấp cứu dồn dập, nhiều người chủ động tấp gọn vào sát lề, nhường đường xe cấp cứu. Tuy nhiên, cũng có thời điểm, cả 2 CSGT trên mô tô đặc chủng mở đường phải hét lên "dừng lại" để các phương tiện khác nhường đường.Tại các giao lộ dọc đường đi luôn có CSGT túc trực sẵn để điều phối dòng xe, tạo lối đi thông thoáng cho đoàn xe ưu tiên.Theo CSGT, sự việc diễn ra ngày 3.3 vừa qua, Bệnh viện Nhân dân Gia Định tiếp nhận một bệnh nhân chết não, tiên lượng xấu. Dù đã được các y bác sĩ cấp cứu nhưng người này không qua khỏi. Sau khi bệnh nhân qua đời đã hiến 1 quả tim, lá gan và 2 quả thận, tiếp tục gieo mầm sự sống cho những bệnh nhân khác.Quý Bình tên thật Lê Ngọc Bình, sinh năm 1983 tại TP.HCM. Trước khi làm diễn viên, anh từng nhập ngũ và trở thành chiến sĩ quân đội nhân nhân theo nguyện vọng của gia đình. Tuy nhiên, sau đó Quý Bình đã thuyết phục được gia đình để theo đuổi con đường nghệ thuật chuyên nghiệp.Quý Bình hoạt động nổi bật ở các lĩnh vực phim truyền hình, điện ảnh, kịch nói và sân khấu ca nhạc. Theo đó, loạt vai diễn trong những bộ phim như Nữ bác sĩ, Sông dài, Bìm bịp kêu chiều, Bước qua bóng tối, Bao giờ có yêu nhau, Ở đây có nắng,… đều được khán giả yêu mến. Ngoài ra, Quý Bình còn giành được nhiều huy chương ở mảng sân khấu và giải quán quân Tình bolero 2016.Ngoài những tác phẩm truyền hình, Quý Bình còn ghi dấu tên tuổi ở lĩnh vực điện ảnh. Trong đó, bộ phim Quả tim máu là một trong những tác phẩm giúp cho Quý Bình có một bước tiến đáng kể trong sự nghiệp điện ảnh. Trong một chương trình truyền hình, Quý Bình tiết lộ vai phản diện trong Quả tim máu chân thật đến mức khiến gia đình không muốn nhìn mặt anh sau khi xem phim. Bản tin "Xem nhanh 20h" sẽ quay trở lại vào lúc 20 giờ tối mai với những thông tin trong nước và quốc tế nóng hổi khác tại địa chỉ Thanhnien.vn và kênh YouTube Báo Thanh Niên.

M.U nối dài danh sách ngôi sao mới để chia tay Ronaldo

Giá cà phê arabica trên sàn New York kỳ hạn giao tháng 5 giảm 29,7 USD xuống 5.080 USD/tấn. Kỳ hạn tháng 7 giảm 90,2 USD xuống còn 4.940 USD/tấn, tháng 9 giảm 85,8 USD và tháng 12 giảm 82,5 USD/tấn.

Chương trình diễn ra tại Trường THPT số 1 An Nhơn, Bình Định vào lúc 14 giờ, với sự tham gia trực tiếp của 1.500 học sinh thị xã An Nhơn, sẽ là dịp quan trọng để học sinh tìm hiểu về ngành nghề, điểm chuẩn, chương trình đào tạo, học phí... tại các trường ĐH.Chương trình được tường thuật trực tiếp tại thanhnien.vn.Năm nay lứa học sinh đầu tiên học theo chương trình Giáo dục phổ thông 2018 sẽ tham gia kỳ thi tốt nghiệp THPT và tuyển sinh ĐH với nhiều điểm khác biệt so với những năm trước.Trong bối cảnh này, học sinh lớp 12 trên cả nước nói chung và tỉnh Bình Định nói riêng rất cần được cung cấp thông tin và giải đáp những vướng mắc, đồng thời cần được định hướng nghề nghiệp để có thể lựa chọn được ngành học một cách đúng đắn.Mặc dù trời nắng nóng và 14 giờ chương trình mới diễn ra, nhưng ngay từ sớm học sinh từ 6 trường THPT của TX.An Nhơn trong màu áo xanh đã tập trung đông đủ tại Trường THPT số 1 An Nhơn.Cùng với đó là lãnh đạo các trường cũng quan tâm tham dự, gồm có thầy Nguyễn Hữu Lộc, Hiệu trưởng Trường THPT số 1 An Nhơn 2; thầy Lê Quốc Gia, Phó hiệu trưởng Trường THPT Nguyễn Đình Chiểu; thầy Phan Công Nhơn, Phó hiệu trưởng Trường THPT Hoà Bình; thầy Huỳnh Vũ Quý, Hiệu trưởng Trường THPT số 2 An Nhơn; thầy Trần Nam Hải, Phó hiệu trưởng Trường THPT số 3 An Nhơn và thầy Nguyễn Quang Lâu, Hiệu trưởng Trường THPT Nguyễn Trường Tộ.14 giờ 30: Chương trình Tư vấn mùa thi trao 8 suất học bổng Nguyễn Thái Bình, mỗi suất 1 triệu đồng do Trường ĐH Tài chính marketing (5 suất) và Trường ĐH Thái Bình Dương (3 suất) tài trợ, dành cho những học sinh có thành tích học tập tốt, có ý chí vươn lên trong cuộc sống.14 giờ 40: Cũng trong chương trình hôm nay, Trường ĐH Quốc tế Sài Gòn phối hợp cùng Báo Thanh Niên tặng 100 cuốn Cẩm nang tuyển sinh 2025 do Báo Thanh Niên thực hiện như món quà may mắn cho học sinh 6 trường THPT: số 1 An Nhơn 1, số 2 An Nhơn , số 3 An Nhơn, Nguyễn Trường Tộ, Hòa Bình, Nguyễn Đình Chiểu.14 giờ 40: Chương trình tư vấn đợt 1 chính thức bắt đầu.Tham gia tư vấn đợt 1 có đại diện các trường ĐH:Thạc sĩ Nguyễn Thị Kim Phụng, Phó giám đốc Trung tâm tuyển sinh và quan hệ doanh nghiệp Trường ĐH Tài chính – Marketing, lưu ý học sinh khi đây là năm đầu tiên thi tốt nghiệp THPT dành cho học sinh theo học chương trình mới và các trường ĐH có nhiều điều chỉnh đề án tuyển sinh.Thạc sĩ Phụng cho hay Bộ GD-ĐT đã công bố quy chế thi tốt nghiệp THPT và đề thi mẫu. Đối với kỳ tuyển sinh ĐH, CĐ, tuy chưa có quy chế chính thức nhưng các em cần lưu ý: Không còn các phương thức xét tuyển sớm. Hiện chỉ còn một phương thức xét tuyển sớm là xét tuyển thẳng theo quy định của Bộ. Các trường đa phần có xét tuyển thẳng, xét học bạ, xét điểm thi đánh giá năng lực, xét điểm V-SAT và xét điểm thi tốt nghiệp THPT hoặc phương thức kết hợp giữa điểm học bạ và điểm THPT... Những năm trước phương thức xét học bạ có thể sử dụng lớp 10, 11, học kỳ 1 lớp 12 nhưng năm nay Bộ GD-ĐT yêu cầu phải sử dụng điểm của cả năm lớp 12.Theo dự thảo, các trường được mở nhiều tổ hợp xét tuyển khác nhau. Về điểm ưu tiên, không được quá 10% trong tổng điểm 3 môn. Năm 2025 các trường quy về một thang điểm chung dù sử dụng nhiều phương thức xét tuyển.Bộ GD-ĐT đồng ý cho các trường sử dụng chứng chỉ ngoại ngữ quy đổi ra một thang điểm để xét trong các tổ hợp môn. Vì thế các em có thể không cần phải thi tốt nghiệp THPT môn ngoại ngữ nếu có chứng chỉ ngoại ngữ và nếu trường ĐH đó có quy đổi điểm chứng chỉ này.14 giờ 50: Học sinh Bảo Hân 12A1 Trường THPT số 2 An Nhơn đặt câu hỏi:  "Nhu cầu nhân lực liên quan đến khối ngành kinh tế, luật, quản trị trong thời gian tới ra sao? Những năm gần đây một số ngành mới như công nghệ tài chính, kinh tế số…, có phải đây là xu hướng của thị trường lao động trong tương lai? Các ngành học mới trong lĩnh vực này của trường hiện nay?"PGS-TS Phạm Khánh Nam, Hiệu trưởng Trường Kinh tế, Luật và Quản lý nhà nước, thuộc ĐH Kinh tế TP.HCM (UEH), giải đáp: "Các ngành học này có nhu cầu rất cao trong thời gian tới. Chính phủ đặt mục tiêu tăng trưởng kinh tế 8-10% trong 5-10 năm tới nên nhu cầu nhân lực lĩnh vực này ngày càng nhiều.Xu hướng tích hợp công nghệ vào kinh tế, quản lý và quản trị, kinh doanh. Bên cạnh đó là kinh tế số, tài chính số. Các doanh nghiệp cũng rất quan tâm đến phát triển bền vững, bảo vệ môi trường, hướng đến cộng đồng.Những công việc liên quan đến luật, pháp lý cũng tăng nhu cầu. ĐH Kinh tế TP.HCM năm nay mở 3 ngành mới: phân tích dữ liệu, quản trị doanh nghiệp bền vững và môi trường, chương trình đào tạo nguồn nhân lực trình độ quốc tế của ngành tài chính ngân hàng.14 giờ 55: Một học sinh đặt câu hỏi: "Phương thức xét tuyển kết quả học bạ THPT có khác gì với xét theo tổ hợp môn điểm học bạ?"Thạc sĩ Nguyễn Thị Kim Phụng giải đáp: Phương thức xét học bạ Trường ĐH Tài chính Marketing có 2 hình thức: 1. HS đạt một trong 4 điều kiện: có kết quả học tập tốt THPT: học sinh giỏi lớp 10, 11, 12; Học sinh trường chuyên có điểm trung bình trung trên 6.0; Học sinh nhất nhì ba cấp tỉnh, cấp thành phố hoặc thành viên đội tuyển quốc gia hoặc có IELTS 5.5 trở lên. 2. HS dùng tổ hợp môn 3 môn nếu không có 1 trong 4 điều kiện trên.15 giờ: Tuyết Phụng, học sinh lớp 12A2 TrườngTHPT só 2 An Nhơn hỏi: "Trong bối cảnh việc tuyển sinh ĐH cần điều chỉnh để thích ứng với chương trình giáo dục mới, kế hoạch tuyển sinh năm 2025 của có những điểm nào đáng lưu ý? Những ngành nghề nào trường chú trọng đầu tư phát triển trong thời gian tới?".Thạc sĩ Đỗ Văn Cao, Phó trưởng Phòng Đào tạo Trường ĐH Nha Trang, giải đáp: "Năm nay Trường ĐH Nha Trang giữ 2 phương thức xét tuyển: điểm đánh giá năng lực của ĐH Quốc gia TP.HCM và điểm thi tốt nghiệp. Trường có sơ tuyển điểm học bạ. Năm 2025 trường mở 7 ngành và chuyên ngành mới như công nghệ chế biến, công nghệ thông tin, tài chính ngân hàng chất lượng cao, ngành thủy sản thông minh chương trình liên kết, hệ thống nhúng IoT...".15 giờ 5: Đỗ Văn Lộc, học sinh lớp 12A2 Trường THPT số 1 An Nhơn hỏi: "Hiện nay những ngành nào của công nghệ thông tin đang là xu hướng và cơ hội việc làm cao? Những ngành nào phù hợp với nữ?".Thạc sĩ Hoàng Thanh Tú, Phó trưởng phòng Thông tin-Truyền thông, Trường ĐH Khoa học tự nhiên (ĐH Quốc gia TP.HCM), giải đáp: Những gì nam giới có thể làm thì nữ giới cũng hoàn toàn có thể làm được, điều quan trọng là các em có hứng thú và khả năng hay không. Các ngành học thuộc công nghệ thông tin có tác động mạnh mẽ tới mọi lĩnh vực, như trí tuệ nhân tạo, an toàn thông tin, kỹ thuật phần mềm... Các em nên có nền tảng tốt về toán học".Đợt 2 gồm các chuyên giaTại chương trình, đại diện trường ĐH sẽ chia sẻ về kế hoạch tuyển sinh năm 2025, nhu cầu nhân lực liên quan đến khối ngành kinh tế, luật, quản trị, kỹ thuật, công nghệ trong thời gian tới, đặc biệt là những ngành học xu hướng như công nghệ tài chính, kinh tế số, vi mạch bán dẫn, trí tuệ nhân tạo…Chọn học ngành theo sở thích hay theo nhu cầu của thị trường lao động; chọn ngành chung chung hay ngành đặc thù, cụ thể; giữa các cơ sở của một trường thì điều kiện đầu vào, điểm chuẩn, chương trình đào tạo và học phí có khác nhau… là những vấn đề được học sinh phụ huynh quan tâm, cũng sẽ được các chuyên gia giải đáp tại chương trình tư vấn.

Mỹ điều tiêm kích F-35 tham gia xung đột Ukraine?

Trong khoảng thời gian đó, những trẻ khác ùa chạy đi trốn, nấp đâu đó càng kín càng tốt. Khi đọc đến con số 100 thì trẻ mở mắt ra và bắt đầu đi tìm bạn, ai bị phát hiện đầu tiên là bị thua. Đếm đủ con số như thế, lâu lắm, có trẻ láu cá đọc tắt cho nhanh để khi mình mở mắt ra thì các bạn vẫn chưa kịp trốn. Câu đó như sau: "Một đôi, hai đắn, ba thìn, chín chăn, chẵn chục". Thời nhỏ, tôi đã chơi trốn - tìm và nay con tôi cùng trẻ con hàng xóm cũng thế. Năm tháng đi qua, mãi hơn 60 năm sau, nhờ đọc Phan Khôi di cảo - bản thảo chưa đầy đủ (NXB Trí Thức - 2021) do các con của cha đẻ Tình già biên soạn, tôi mới biết chi tiết này: "Trẻ con ta có trò chơi đánh chắt. Dùng những que tre mà đánh, là đánh chắt que; dùng những hòn sỏi mà đánh, là đánh chắt chuyền. Đây không nói cách đánh như thế nào, chỉ nói khi đánh xong một bàn, đếm những que tre hay hòn sỏi đã chiếm được để định ăn thua, thì trẻ con ở Trung và ở Bắc đếm có khác nhau nhưng lại giống nhau ở một chỗ rất lạ. Trẻ con ở miền Trung đếm: "Một đôi, hai đắn, ba thìn, chín chăn, chẵn chục". Trẻ con ở miền Bắc đếm: "Một chắt, hai choi, ba chòi, chín chủ, chẵn chục" (tr.216-217).Trò chơi này, sở dĩ gọi chắt/đánh chắt bởi bản thân chắt/hòn chắt có nghĩa là "hòn nhỏ nhỏ như viên đạn" (Đại Nam quấc âm tự vị, 1895), "Một trò chơi của trẻ con, một tay vừa nhặt vừa tung vừa hứng" (Việt Nam tự điển, 1931); hiện nay tên gọi phổ biến là "chuyền thẻ", có nơi còn gọi "đánh nẻ".Rõ ràng, cách đọc tắt trong trò chơi trốn - tìm đã có từ xưa lắm, ít ra đã có trước năm 1958 là năm ông Phan Khôi viết bài này. Ở đây, khi xét về chữ nghĩa ta thấy gì? Muốn thấy gì, trước hết cần phải tìm hiểu nghĩa của các từ đó."Một đôi" thì dễ hiểu rồi, không cần dài dòng gì thêm. "Hai đắn" thì "đắn" là gì? Tự bản thân từ này không có nghĩa, phải đi chung với từ khác, chẳng hạn Truyện Kiều có câu: "Đắn đo cân sắc cân tài/Ép cung cầm nguyệt, thử bài quạt thơ". Kể ra cái lối "mua người" ngày xưa cũng lạ, chẳng những cô ấy có nhan sắc mà còn phải biết "cầm kỳ thi họa đủ mùi ca ngâm" thì càng cao giá.Còn "ba thìn" thì sao? "Thìn" là từ Việt cổ có nghĩa là "sửa sang, răn, giữ", theo Đại Nam quấc âm tự vị (1895), chẳng hạn Thiên Nam ngữ lục có câu: "Thìn lòng tích đức tu nhân/Bụt trời đã biết, quỷ thần đã hay". Về tâm lý con người, không phải bây giờ mà hàng trăm năm trước, cụ Nguyễn Trãi đã nhìn ra:Dắng dỏi bên tai tiếng quản huyền,Lòng xuân nhẫn động ắt khôn thìn.Xuân xanh chưa dễ hai phen lại,Thấy cảnh càng thêm tiếc thiếu niên."Nhẫn" nghĩa là đến, cho đến. Chí lý thật, có lúc nghe tiếng sáo, tiếng đàn (quản huyền) trong không gian, cảnh vật mà mình yêu thích ắt khó giữ lòng mà xao động, xao xuyến, rồi cảm thấy tiếc xuân xanh đã qua. Đã qua thời tuổi trẻ. Chỉ còn là cảm xúc bùi ngùi. Sực nghĩ, "Tiếng đưa hiu hắt bên lòng/Buồn ơi! Xa vắng, mênh mông là buồn" của Thế Lữ cũng là lúc nghe Tiếng sáo Thiên Thai nên khiến "Lòng xuân nhẫn động ắt khôn thìn" là vậy.Rồi, "chín chăn" nghĩa là gì?Ta thử đặt giả thuyết từ "một đôi" là 2, "hai đắn" là 4, ắt "ba thìn" là 6, vậy "chín chăn" cũng nằm trong cách tính này? Không, "chín chăn" trong ngữ cảnh này chính là chẵn/chín chẵn, do cách phát âm nhanh nên đã lướt bỏ dấu ngã trở thành "chăn". Chẵn là trọn, đủ, không lẻ, không thừa, không thiếu, đủ cặp, không so le, còn có cách nói chẵn chòi, chẵn bon. "Chín chăn" xác định, quả quyết chính xác là 9. Suy luận này hợp lý bởi kết thúc câu này là "chẵn chục" tức là 10. Theo nhà ngôn ngữ học Lê Ngọc Trụ, "chục" là tiếng Việt chuyển gốc Hán-Việt: "Chục: số vật mười món, hoặc có hơn (tùy vùng) < thốc (sum họp, một bụi - giọng Quảng Đông: chục)". Ca dao có câu: Bảy với ba, anh kêu rằng một chụcTam tứ lục, anh tính cửu chươngBảy cộng ba đúng là 10, là chục. Cách gọi "chẵn chục" đến nay vẫn còn phổ biến, còn gọi chục trơn, chục chẵn. Dù biết chắc là vậy nhưng chắc gì chục là 10?Ta có thể kiểm chứng trong đời thường lẫn tác phẩm văn học, chẳng hạn, khi viết Bảy ngày trong Đồng Tháp Mười, nhà văn Nguyễn Hiến Lê có kể khi đến "Tân An, một châu thành nằm ở ven Đồng Tháp", lúc đi chỗ ăn sáng: "Anh Bình nhất định lựa tiệm ở gần chợ vì anh vốn ưa cảnh náo nhiệt, thích nhìn người ta đi lại, mua bán. Anh mua một trái dưa hấu và một chục quít, ngạc nhiên lắm khi thấy cô hàng đếm cho anh mười hai trái. Anh cầm hai trái trả lại: "- Cô đưa thừa cho tôi. Tôi mua có một chục thôi mà". Cô hàng nghe giọng là lạ của anh, mỉm cười, đẩy hai trái quít về phía anh: "- Thầy mua một chục thì tôi đếm một chục đó". Anh Bình chẳng hiểu gì cả, tôi phải giảng: "- Ở miền này trái cây như quít, mận thì một chục là mười hai trái. Có tỉnh một chục mười bốn hay mười sáu kia". "- Lạ nhỉ! Một chục mười sáu trái. Thế thì có ông thánh hiểu".Chi tiết này đã phản ánh tính cách rộng rãi, hào phóng của người miền Nam. Anh Bình ngạc nhiên là phải bởi anh từ ngoài Bắc vào, không sinh sống nơi này.Với các phân tích, dẫn chứng vừa nêu, tóm lại, ta vẫn không hiểu rõ nghĩa các từ liên quan đến số đếm trong trò chơi của con trẻ ngày xưa. Không những thế, ta còn còn ngắc ngứ với bài đồng dao này: "Mồng một lưỡi trai/Mồng hai lá lúa/Mồng ba câu liêm/Mồng bốn lưỡi liềm/Mồng năm liềm giật/Mồng sáu thật trăng/Mười rằm trăng náu/Mười sáu trăng treo/Mười bảy sảy giường chiếu/Mười tám rám trấu/Mười chín đụn dịn/Hăm mươi giấc tốt/Hăm mốt nửa đêm…". Với câu "Mười chín đụn địn", có bản ghi "đụn dịn". Bài đồng dao này mô tả hình thù mặt trăng qua các ngày, đại khái, đêm 17 trăng lên vào lúc người ta "sảy giường chiếu" là chuẩn bị ngủ, đêm 18 trăng mọc là lúc lửa ủ trong bếp đã "rám trấu"... Thế, đêm 19 "đụn địn/đụn dịn" thì hiểu thế nào đây?Chịu. Từ "chịu" này, ta lặp lại một lần nữa khi nghe đến từ "đí địn". Trong tập sách Người Việt nói tiếng Việt (NXB TH TP.HCM - 2023), nhà nghiên cứu Nguyễn Quang Thọ cho biết văn cảnh xuất hiện của từ này: "Chuyện rằng có một chị vợ cực đoảng. Một hôm anh chồng bắt được một con ba ba, giao cho vợ làm bếp rồi đi làm đồng, bụng chắc mẩm chiều về có mồi ngon sẽ rủ bạn lai rai vài xị đế. Chị vợ thả con ba ba vào nồi, bỏ thêm vào đó vài ngọn rau mùng tơi rồi bắc lên nấu trên bếp củi. Trong khi chị lúi húi vo gạo thì con ba ba thấy nước nóng lên, nó bèn bò ra khỏi nồi rồi đi mất. Chị vợ đoảng vo gạo xong, mở vung nồi canh xem thử. Chị ta lấy đũa khoắng, nhận ra rau mùng tơi vẫn chưa kịp chín, nhưng ba ba đâu thì chẳng thấy. Chị ta cứ bần thần ngẫm nghĩ hồi lâu, rồi đi đến kết luận: "Mùng tơi chưa chín, đí địn đã tan".Dám nói rằng, những từ vừa nêu ra chẳng ai có thể giải thích nổi nghĩa của nó. Riêng cách nói về số đếm trong trò chơi đánh chắt, ta còn thắc mắc vì sao ở miền Trung, từ "3/ba thìn" lại nhảy qua "9/chín chăn", cũng như ở miền Bắc từ "3/ba chòi" lại vọt đến "9/chín chủ"? Cách nói này hoàn toàn không ngẫu nhiên mà đã vận dụng, phổ biến trong tục ngữ, ca dao, thí dụ: "Thằng Bờm có cái quạt mo/Phú ông xin đổi ba bò, chín trâu", "Ba bể chín châu", "Ba bị chín quai mười hai con mắt"… Ông Phan Khôi thừa nhận: "Tôi nghĩ mãi mà không hiểu". Rồi ông nêu ý kiến: "Hoặc giả câu trẻ con nói đó có cái lý gì sâu kín về số học hay toán học mà mình không biết. Còn như bảo thứ đó trẻ con bạ đâu nói đấy, hơi đâu mà tìm hiểu cho mệt trí, thì tôi không dám" (SĐD, tr.217).Bạn cũng nghĩ thế chăng?Vâng, tôi cũng nghĩ thế. Và xét ra trong ngày xuân ngày tết, chúng ta cùng bàn về vài từ "bí hiểm" đâu phải không có ích khi cùng tìm về tiếng Việt.